Jerzy Nowosielski – życie i twórczość

Nowosielski to jedno z najważniejszych nazwisk w polskiej sztuce współczesnej. Wybitny polski malarz i ikono pisarz, całe życie stąpający na pograniczu sacrum, a profanum. Jerzy Nowosielski – kim był? Co tworzył? W artykule przyjrzymy się bliżej życiu i twórczości malarza, analizując kluczowe momenty jego biografii oraz najsłynniejsze dzieła, które uczyniły go jednym z najbardziej wpływowych polskich artystów XX wieku.

Jerzy Nowosielski – Życiorys

Jerzy Nowosielski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy XX wieku, urodził się 7 stycznia 1923 roku w Krakowie, w rodzinie o mieszanych polsko-ukraińskich korzeniach. Jego ojciec był pracownikiem kolei, a matka zajmowała się domem. Od najmłodszych lat wykazywał zainteresowanie sztuką, co w przyszłości miało zadecydować o jego drodze życiowej.

Edukacja

Nowosielski rozpoczął edukację artystyczną w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie studiował pod kierunkiem słynnego malarza i teoretyka sztuki, prof. Eugeniusza Eibischa. Jego studia przerwała jednak II wojna światowa. W czasie okupacji niemieckiej Nowosielski trafił do klasztoru w Ławrze Poczajowskiej na Wołyniu, gdzie po raz pierwszy zetknął się z tradycją bizantyjską, która miała ogromny wpływ na jego przyszłą twórczość. Po wojnie Nowosielski powrócił do Krakowa i kontynuował studia na Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1945-1947 studiował również ikonografię i malarstwo religijne w Studium Prawosławnym w Krakowie.

Grupa Krakowska II

Nowosielski był członkiem Grupy Krakowskiej II, która powstała w 1957 roku jako kontynuacja przedwojennej Grupy Krakowskiej. Grupa Krakowska II składała się z artystów, którzy dążyli do odnowienia i kontynuowania tradycji awangardowej w powojennej Polsce. Nowosielski, ze swoim unikalnym podejściem do sztuki, doskonale wpasował się w tę grupę, która stawiała na nowatorskie formy wyrazu i eksperymenty artystyczne.

Twórczość Sakralna, Ikony i duchowość

Jednym z kluczowych elementów życia prywatnego Nowosielskiego była jego głęboka duchowość. Był wyznawcą prawosławia, co miało ogromny wpływ na jego twórczość artystyczną. Duchowość prawosławna, z jej bogatą tradycją ikonograficzną, była dla Nowosielskiego źródłem nieustannej inspiracji. Jego prace często odzwierciedlały jego wewnętrzne przeżycia religijne i poszukiwania duchowe. Tworzył ikony, polichromie i freski dla wielu cerkwi i kościołów. Jego dzieła można podziwiać m.in. w cerkwi św. Jana Klimaka w Warszawie, cerkwi św. Ducha w Białymstoku oraz w kaplicy Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Najsłynniejsze dzieła artysty

Jerzy Nowosielski jest autorem wielu znakomitych dzieł, które na trwałe wpisały się w historię polskiej sztuki współczesnej. Jego twórczość obejmuje zarówno malarstwo, jak i prace sakralne, w tym ikony, polichromie oraz freski. Oto niektóre najważniejsze dzieła spod pędzla mistrza:

„Kobieta we wnętrzu” (1964)Jerzy Nowosielski – obraz, który stał się symbolem jego stylu, łączącego figuratywność z abstrakcją.

„Akt z lusterkiem” (1968) – przedstawienie kobiecego aktu, ukazujące subtelność i delikatność formy.

„Krajobraz z cerkwią” (1989) – przykład jego zainteresowania pejzażem i próbą uchwycenia duchowego aspektu natury.

Jerzy Nowosielski – gdzie obejrzeć obrazy?

Obrazy Nowosielskiego głównie znajdują się w kolekcjach prywatnych, jednak galerie sztuki czy muzea często organizują wystawy poświęcone artyście. Znaczą część reprodukcji fotograficznych znajdziemy, również w internecie – najczęściej na stronach poświęconych aukcjom sztuki. Prace Nowosielskiego w kolekcjach stałych na razie zobaczymy tylko w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Narodowym w Krakowie oraz Muzeum Sztuki w Łodzi.

Życie prywatne wielkiego artysty

Jerzy Nowosielski, mimo że był znany głównie ze swojej twórczości artystycznej, prowadził także interesujące życie prywatne, które miało wpływ na jego dzieła. W 1947 roku ożenił się z Zofią Gutkowską, również artystką. Małżeństwo to okazało się być jednym z najważniejszych i najbardziej stabilizujących elementów jego życia. Zofia była dla Jerzego nie tylko partnerką życiową, ale także współpracowniczką i krytykiem. Ich relacja była pełna wzajemnego wsparcia i inspiracji.

Zainteresowania

Oprócz malarstwa, Jerzy Nowosielski interesował się również filozofią, teologią oraz literaturą. Był człowiekiem o szerokich horyzontach intelektualnych, co znajdowało odzwierciedlenie w jego pracach. Jego zainteresowania teoretyczne przeplatały się z praktyką artystyczną, co pozwalało mu na tworzenie dzieł o głębokim znaczeniu i wielowarstwowej symbolice.

Zdrowie

Jerzy Nowosielski przez całe życie zmagał się z problemami zdrowotnymi, które miały wpływ na jego twórczość. W latach 80. XX wieku przeszedł poważną operację serca, która skłoniła go do jeszcze głębszej refleksji nad życiem i śmiercią. Mimo problemów zdrowotnych, do końca życia pozostał aktywny twórczo, nieustannie poszukując nowych form wyrazu i inspiracji.

Śmierć

Jerzy Nowosielski zmarł 21 lutego 2011 roku w Krakowie. Jego śmierć była wielką stratą dla świata sztuki, ale pozostawił po sobie bogate dziedzictwo, które do dziś inspiruje i fascynuje kolejne pokolenia artystów.

Jerzy Nowosielski to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej sztuki. Jego życie prywatne, pełne pasji, duchowych poszukiwań i intelektualnych zainteresowań, miało ogromny wpływ na jego twórczość, czyniąc go jednym z najważniejszych artystów XX wieku.

Źródła:

https://culture.pl/pl/tworca/jerzy-nowosielski

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Nowosielski